بایدها و نبایدهای اخلاقی در نماز
نماز یکی از ارکان اصلی دین مبین اسلام بوده به طوری که از آن به عنوان پایه و ستون دین یاد شده است. خداوند برپا داشتن نماز را بر همه مسلمانان واجب نموده همان‌طور که امت‌های گذشته نیز طریقی برای عبادت داشتند. بنابراین این وظیفه نیز برای مسلمانان از جانب خداوند تعیین شده که مسلمانان در هر شبانه روز پنج نوبت به نماز بایستند و در مقابل معبود خود به سجده بیفتند. بایدها و نبایدهایی در خود نماز وجود دارد که انجام بعضی از آن‌ها واجب و ترک بعضی از آن‌ها موجب باطل شدن نماز خواهد شد که فعلا در این مقاله موضوع بحث ما نیست.
آن‌چه در این مقاله به آن می‌پردازیم، بایدهایی است که باعث بالا رفتن و مورد قبول شدن نماز گشته و نبایدهایی که خدای نکرده اگر اتفاق بیفتند نماز انسان را به پایین ترین درجه آن تنزل می‌دهد و ای چه بسا کا ربه جایی برسد که موجب تباه شدن همه اعمال شود.
از جمله بایدها در اداء نماز، محافظت بر اوقات نماز است؛ یعنی به محض این‌که هر کدام از نمازهای روزانه بر ما واجب شد فورا آن را انجام دهیم. به عنوان مثال به محض این‌که اذان ظهر را گفتند سریع برای خواندن نماز آماده شویم و نماز خود را بخوانیم. . به همین ترتیب در مورد نمازهای مغرب و عشا و نماز صبح. اما متأسفانه چون ما در طول روز سرگرم کارهای روزمره می‌شویم در هنگام نماز به انجام فوری آن همّت نمی‌کنیم و با توجیه این که فرصت باقی است همان کار سابق که به آن مشغول بودیم را ادامه می‌دهیم و گاه می‌شود که انجام نماز خود را تا پایان وقت به تأخیر می‌اندازیم. اما پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) کسی را که بدون علت نماز خود را به تأخیر می‌اندازد، مذمت کرده است. [1]
و اما از جمله نبایدها این‌که نباید هرگز نماز خود را سبک بشماریم. سبک شمردن نماز ممکن است به گونه‌های متفاوتی اتفاق بیفتد. که یک مورد آن به همان مورد قبل بر می‌گردد که به اوقات نماز اهمیت نداده باشیم و یا این‌که خدای نکرده گاهی نماز خوانده شود و گاهی نه. این موارد از جانب پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به شدت مورد نکوهش قرار گرفته به جوری که فرموده است: «از ما نیست کسی که نمازش را سبک بشمارد». [2]
پی‌نوشت:
[1]. علامه مجلسی، بحارالانوار، ج1، ص10[2]. فروع کافی، ج3، ص269