از نماز به عنوان پایه و ستون در روایات ما یاد شده و خداوند متعال نیز بر محافظت و مداومت آن آیاتی را در قرآن مجید یادآور شده است که در جلسات قبل به آنها اشاره شد. حال باید ببینیم نمازی که ما میخوانیم باید دارای چه شرایطی باشد؟ و ما باید چقدر برای نمازی که میخوانیم ارزش قائل باشیم؟
نماز همانگونه که قبلا هم بیان شد ارتباط ما با خداوند است و این خود بالاترین ارزش است؛ چرا که ما از این طریق میتوانیم با خدای خود تکلّم کنیم، دعا کنیم و هر خواستهای داریم با او در میان بذاریم. اگر به معانی آیات سوره حمد توجه کنیم میبینیم که خداوند چگونه به ما یاد داده است که او را بخوانیم و چه چیزهایی را از او بخواهیم. مثلا از او میخواهیم که ما را به راه راست هدایت کند . راه کسانی که خداوند به آنها نعمت داده است « صِرَاطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ [حمد/7] راه آنان كه گرامىشان داشتهاى» و همچنین دعا میکنیم که خداوند ما را از بدیها پاک و دور بگرداند. و ما را از گمراهان قرار ندهد «غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلَا الضَّالِّينَ [حمد/7] نه [راه] مغضوبان، و نه [راه] گمراهان»
حال اگر ما نماز را با شرایط درست و با توجه و حضور قلب بخوانیم میدانینید چه اثراتی دارد؟ «اُتْلُ مَآ أُوْحِىَ إِلَیْکَ مِنَ الْکِتَابِ وَأَقِمِ الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَآءِ وَالْمُنکَرِ وَلَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ وَاللَّهُ یَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ [عنکبوت/45] آنچه را از کتاب (آسمانى قرآن) به تو وحى شده تلاوت کن و نماز را به پادار، که همانا نماز (انسان را) از فحشا و منکر باز مى دارد و البتّه یاد خدا بزرگتر است و خداوند آنچه را انجام مى دهید مى داند.» پس نماز انسان را از بدیها و فحشا و منکرات باز میدارد. خداوند دوست نمیدارد که ما به سوی کارهای خلاف و زشت برویم و ما برای فاصله گرفتن از زشتیها و پلیدیها باید ارتباط خود را با نماز بیشتر کنیم.
نماز حالت تقوی و پرهیزکاری را در وجود ما تقویت میکند. ما هرچه میتوانیم باید خود را به خداوند نزدیک کنیم در این رابطه پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) میفرماید: «نّ الصّلاةَ قُربانُ المُؤمِنِ؛ نماز، وسيله تقرب مؤمن به خداست» [1]. راه نزدیک شدن به خداوند تقوی و پرهیزکاری است. تقوی داشتن یعنی اینکه ما بتوانیم کارها و دستوراتی را که خداوند از ما خواسته انجام بدهیم و از کارهایی که خداوند دوست ندارد ما انجام بدهیم، دور باشیم. پس شایسته است به گونهای نماز بخوانیم که این اثرات در نماز ما نمودار باشد و ما با هر بار نماز خواندن یک گام به خداوند نزدیکتر شویم.
پینوشت:
[1]. كنزالعمال، ج 7، ص 287، ح 18907.